Masseren - Johan Veenstra
Koart ferhaal yn it Stellingwarfs
Yntroduksje fan it ferhaal
Giene jimme earder faak nei de dokter?
Wie der yn jimme tiid wol in masseur?
Yn dit ferhaal fertelt in heit oer syn dochter en har man, dy’t tige modern libje. Sa geane se ek geregeld nei de masseur. Dan tinkt er oan syn pake en beppe, dy libben wol yn in hiele oare tiid.
Nei it ferhaal
Kenne jimme ek ferhalen fan gewoane minsken dy’t oaren better meitsje koene?
Hawwe jimme sels ek húsmiddels brûkt dy’t ek holpen?
Of hawwe jimme wol ris nei in saneamde wûnderdokter west? En holp it?
Masseren
Doe ’k op een mooie morgen bi’j de meitied krek doende was et stekkien veur ’t huus in de varve te zetten, kwam Batteld mit zien kleinzeune de weg daelestappen.
‘Dus jim hebben een uutvanhuzer, Batteld.’
Ik legde de varvekwaste op een oolde vodde in et grös daele.
‘We passen een peer uurties op. Oonze Klaske het weer es een strippekaorte bi’j de masseur. Dat die is daor now naor toe. Ze ligt trouwens om ’t hottien bi’j die kerel op ’e taofel. Dan vuult ze hier wat, dan vuult ze daor wat, en de dokter verwist wel deur. Dat hup, weer naor de masseur, weer op ’e taofel bi’j die kerel. En we kun die wondere keunsten mit mekaander betaelen. Hej’ dat wel in de gaten?’
‘Tsja…’
‘Ik hebbe zo uut de gek al es zegd: Kan Geert je niet masseren? Ie weten mar nooit, misschien komt dan van et iene et aandere wel aj’m wat in een jolige bujje binnen en kriegen je mem en ikke d’r nog es een pake- en beppezegger bi’j. Et joongien wodt dommiet al vufe en aj’m niet al te vule leeftiedsverschil hebben willen, moej’m zo staorigan al es een keer toepakken. Now, ze keek me an as kon ze me wel op stee vergriemen en van Lies kree’k een trap onder de taofel. Idioot, zee die, doe oonze Klaske vot was, ze hebben niet meer as ien kiend pland. Mit twieje vulen ze heur te vule bunnen en in heur vri’jhied beparkt.’
Batteld keek me an.
‘Ie heuren et wel: de mederne tied.’
Et joongien wol zien pake mittrekken.
‘Even geduld,’ zee Batteld, ‘ie moe’n niet zo drieven, daor het je pake een hekel an.’
Hi’j keek me weer an.
‘Mar now het ze dus een spiertien verrekt in de schoolder mit tennissen en die Geert van heur het him laestdaegs krek een betien te slim vertild an wat gewichteboel in de sportschoele. Daor gaot hi’j elke weke henne, omdat hi’j as de dood zo benauwd is om een boekien te kriegen. Now, lichtkaans dat hi’j dát keren kan op disse wieze, mar een kaele kop krigt hi’j wél, daor kun alle gewichten in die sportschoele niks meer an verhelpen. Mar al mit al het die Geert van heur now dus ok een strippekaorte bi’j dezelde masseur. Die man verdient geld as waeter an al die halfwiezeboel. De dokters trouwens ok. En wi’j kun mit mekaander de hogere premies ophoesten. De wereld ligt d’r vremd henne.’
‘Ja, et gaot allegeer niet meer zoas vroeger.’
‘Nee, ik daenke bi’jtieden wel es mit al dat geaevenseer van oonze Klaske: et is krek as is et mien dochter niet. Et is krek as is et oons slag volk niet meer. Heb ie mien pake nog kend?’ vreug hi’j zomar inienend.
‘Nee.’
‘Nee, dat zal ok wel niet, dat was vanzels veur jow tied. Pake en die kwammen van De Harkema. Een betien roeg mar gooldeerlik volk. Now, oonze pake hadde gien strippekaorte bi’j de dokter. En masseurs hadden ze in die tied nog niet uutvunnen. Pake was een redzeme kerel. Deur et roege wark in de veenderi’je hadde hi’j zo now en dan wel es wat onzuverhied in et bloed en daor kreeg hi’j dan malle, blauwe plakken van op ’e bienen. Mar daor hadde hi’j een perbaot middel veur van et Stappester Boertien. Dan dee hi’j de blote bienen, as hi’j aovens onder de pietereulielaampe zat te foekebreiden, in een jute zak, die beppe goed nat hul. En in die zak zatten behalven pake zien blote bienen ok een stokmennig aolen. En die aolen zeugen dan as et waore alle ongemak uut pake zien bienen weg. Et heugt me nog oe zo goed. Ik zie him zo nog veur me mit de bienen in de zak onder de taofel. Now, binnen de kotste keren knapte pake op en dan maekte beppe de aolen toe en die atten ze dan smaekzem op. Ik kreeg d’r meerstal ok een stokkien van. D’r is me niks smaekzemer as lekkere, vette aol. En jow dan?’
‘Et is wel om in te nemen.’
Beppe was trouwens dokter mit, heur. As pake es een beste liekdoorn hadde, dan bun ze him et bien zo goed as ze kon op ’e keukentaofel vaaste, zodat hi’j een betien stille liggen bleef. Dan struupte ze him de sokke uut, wusk him de betreffende voete mit sodewaeter en zocht, al naor gelang de grootte van et pittien in de liekdoorn, een breinaalde uut. Die maekte ze glundig hiete in de kachel en dan stak ze die naalde midden in et pittien. Beppe hadde daor ommeraek slag van. Ze dee et ok wel bi’j buren en goeie kunde op ’e streek as die ok es mit een liekdoorn zatten te holen en te keren. Pake en de aandere pesjenten gavven vanzels wel es een peer malle galpen tiedens de behaandeling, want beppe verdoofde de boel niet veur de tied, mar et was al mit al een lieke perbaot middel as de zak mit aolen. En beppe nam d’r niks veur. Ze streek gien sleep centen op zoas die dokters en masseurs van vandaege-de-dag. Ja, d’r ston op een morgen wel es een maol stienperen bi’j de aachterdeure en om de kastdaegen henne kregen ze van een streuper jaors steevaaste een dikke knien. Veur wat heurt wat. Now, et wil me niet an dat oonze Klaske mit een maol stienperen bi’j die masseur hoeft an te kommen. Daenk ie van wel?’
‘Nee, dat daenk ik ok niet.’
‘A’k oonze pake en beppe van vroeger in gedaachten zo veur me zie en ik zie oonze Klaske now mit heur gekrimmeneer: een wereld van verschil. Iene femilie, pake en beppe, deur en deur redzem volk, en twie generaosies veerder en d’r is niks meer van over. Vremd now? Mar ik hope dat et mit dit joongien laeter nog wat wodden mag. Ie heuren wel es dat malle krupsies en zo zomar inienend een generaosie overslaon. Mar ik hebbe d’r wel een had heufd in. Et kiend mag gien Stellingwarfs praoten.’
Batteld keek me begrotelik an.
‘Ze wollen ok al hebben dat ík Hollaans tegen him praoten zol. Now, Lies is bi’jtieden ál zo gek, mar ik verpoffe et. Ze kun mit mekeer de krits kriegen. Hi’j nemt allemaole van die malle, boerse woorden van heit over, zegt oonze Klaske, en die moet ik d’r dan weer uutmasseren. Now, ze masseren mar raek,’ zee Batteld zuver een betien lelk. ‘We masseren aanst mit mekeer oonze kultuur nog as een soortement ongemak uut de tied.’
En nao die profetische woorden pakte hi’j kleine Roderik Raymond bi’j de haand en zette d’r mit de diek uut.
Johan Veenstra
Sjoch foar de printferzy by de download (op desktop rjochtsboppe)